Porównanie wartości stanowisk pracy ma pomóc firmom w uporządkowaniu hierarchii stanowisk i określeniu transparentnych wynagrodzeń na rynku pracy. Właścicielom firm proces pomaga zaprojektować sprawiedliwy system płac zasadniczych dla pracowników adekwatnie do ich kompetencji bez dyskryminacji płciowej zgodnie z dyrektywą UE. Proces wiążę się z ogromną wartością dla całej organizacji. Jakie metody wartościowania wybrać?
Jak wygląda przebieg efektywnego procesu wartościowania stanowisk pracy?
Jak wygląda proces wartościowania stanowisk pracy i po co się go stosuje? Wartościowanie pracy to kluczowy proces, który jest niezbędny do uzyskania transparentności w zakresie wynagrodzeń pracowników na danym stanowisku.
Wartościowanie stanowisk pracy to weryfikacja kluczowych obszarów w firmie, które można ulepszyć, aby dana organizacja zwiększyła swoją efektywność w zarządzaniu strategicznym i operacyjnym. To proces, który pozwala zmienić strukturę organizacyjną, zaprojektować nowy system płac zasadniczych i premii pracowniczych oraz wynagradzać pracowników adekwatnie do ich zaangażowania i wartości dla firmy.
Taką rzetelną analizę zawsze przeprowadza doświadczony zespół projektowy. Zespół projektowy najczęściej składa się z obiektywnych ekspertów, których rolą jest obiektywna analiza wszystkich działań w firmie i zaproponowanie korzystnych dla organizacji zmian.
Wartościowanie to proces analizy zróżnicowanych zasobów firmy. Do tego celu wykorzystuje się różne metody – sumaryczną (przedziały punktowe) i analityczną.
Ocenie podlegają m.in. specyfika pracy, organizacja pracy organizacji, kwalifikacje kandydatów, zakres odpowiedzialności. W ramach poszczególnych kryteriów przyznawane są punkty. Suma wszystkich punktów pozwala na łatwiejsze podejmowanie decyzji.
- Powołanie zespołu projektowego
Rozpoczęcie współpracy z niezależnym zespołem projektowym, który obiektywnie oceni każde kryterium wartości pracy pomiędzy stanowiskami i dokładne potrzeby organizacji.
- Research i obiektywna analiza zasobów organizacji
Drugi krok w procesie wartościowania to zebranie i dokładna analiza zasobów firmy. Zespół projektowy weryfikuje jak do tej pory było kształtowane wynagrodzenie pracowników, weryfikuje strukturę organizacji, hierarchię miejsc pracy w firmie, analizuje opisy i nazwy stanowisk, sprawdza regulaminy i sposoby wynagradzania i porównuje je z wynagrodzeniami rynkowymi dla danych zawodów.
- Opracowanie kryteriów wartościowania dla danych stanowisk
Kolejnym etapem jest określenie kryteriów dla stanowisk pracy w organizacji.
Podczas takiej współpracy wykorzystuje się podejście analityczno-punktowe, które polega na burzy mózgów z pracownikami firmy i zarządem i na przypisaniu punktów dla stanowisk. Weryfikuje się również czy opis stanowiska pracy jest właściwie opisany, czyli tak, by pracownik nie miał żadnych wątpliwości, jakie obowiązki go czekają na danym stanowisku. Ułatwia to wdrożenia i zwiększa efektywność procesu rekrutacji.
Punkty pozwalają na łatwe określenie wartości danego stanowiska dla organizacji. Ułatwia to podejmowanie decyzji, dlatego tak ważne jest umiejętne analizowanie wyników wartościowania, by określić zakres złożoności pracy na danym stanowisku.
- Przygotowanie rankingu dla poszczególnych stanowisk w celach porównawczych
Obiektywna ocena danego stanowiska wymaga opracowania kategorii zaszeregowania. Jak się je tworzy? Najczęściej przy użyciu podziału lub wcześniej opracowanego rankingu punktowego. Tworzenie rankingu punktów wymaga przyporządkowania jednego stanowiska do określonego przedziału, który potem ułatwia analizę danych.
- Utworzenie rankingów punktowych i kategorii zaszeregowań stanowisk
Kolejny etap wartościowania to utworzenie tzw. kategorii zaszeregowań dla danych stanowisk z użyciem tzw. przedziałów punktowych. Na tym etapie należy pamiętać, że analiza nie powinna składać się ze zbyt wielu przedziałów punktowych, a każde stanowisko musi mieć jeden przedział punktów.
- Zaprojektowanie transparentnego systemu wynagrodzeń i premii w firmie
Efektem wartościowania jest zaprojektowanie sprawiedliwego systemu wynagrodzenia zasadniczego i systemu premiowego na danych stanowiskach. Wysokość wynagrodzenia na danych stanowiskach jest porównywana z rynkowymi widełkami płac, byś jako właściciel miał pewność, że sprawiedliwie wynagradzasz swoich pracowników.
Jakie są kryteria wartościowania pracy w organizacji?
Wartościowanie pracy w organizacji to proces, który przeprowadzamy wedle ściśle zasad. Pierwszym etapem procesu w zakresie ustalania wartości stanowisk pracy jest wykorzystanie kryteriów syntetycznych, by określić zasady polityki płacowej stanowisk w organizacji.
Kryteria syntetyczne wartościowania pracy, które ułatwią działom hr podejmowanie lepszych decyzji o zatrudnieniu nowych pracowników to między innymi:
- wykształcenie pracownika
- kwalifikacje pracownika niezbędne do wykonywania pracy na danym stanowisku
- doświadczenie zawodowe
- wysiłek psychofizyczny i psychointelektualny
- zakres wiedzy i mądrość pracownika
- zdolność do współpracy w zespole w danym przedsiębiorstwie
- kwalifikacje wymagane na danym stanowisku pracy
- odpowiedzialność pracownika.
Jakie są cele wartościowania pracy?
Cele wartościowania pracy w organizacjach mogą być zróżnicowane. Dla jednych organizacji będzie to uspójnienie polityki płacowej i uzyskanie transparentnego, sprawiedliwego systemu wynagrodzeń.
Dla jeszcze innej organizacji proces wartościowania może być motywacją do zmian w firmie, wykrycia tzw. „wąskich gardeł” w działaniu organizacji i okazją do rozwoju przedsiębiorstwa np. w zakresie efektywniejszego zarządzania. Usystematyzowany proces wartościowania pracy pozwoli dostrzec właścicielom jakie zmiany są konieczne, by organizacja mogła się rozwijać i osiągać kolejne cele.
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/970 z dnia 10 maja 2023 r, która obowiązuje od 6 czerwca 2023 roku nakłada obowiązek na wszystkie średnie i duże organizacje, by uzyskały transparencje w zakresie wynagrodzeń za wykonywanie takiej samej wartości pracy przez kobiety i mężczyzn i bez dyskryminacji płciowej.
Celem wartościowania pracy jest opracowanie sprawiedliwego systemu wynagrodzeń, który umożliwi porównywanie stanowisk w organizacji.
Według dyrektywy wszystkie państwa członkowskie UE mają czas do 7 czerwca 2026 r. na przeprowadzenie wartościowania w firmach, które zapewni im transparentność w zakresie okres w firmach transparentnego systemu wynagrodzeń.
Jakie są najpopularniejsze metody wartościowania pracy? Skuteczna metodyka wartościowania
Ciekawi Cię, jakie metody są stosowane w wartościowaniu stanowisk pracy?
Do sprawiedliwego ustalania wynagrodzeń w organizacjach wykorzystuje się proces wartościowania przy użyciu kilku metod, które ułatwiają ocenę.
Każda organizacja ma do wyboru kilka metod wartościowania stanowisk pracy na poszczególnych stanowiskach. Metodyka wartościowania wykorzystuje najczęściej dwie metody: metodę sumaryczną i metodę analityczną.
- Metodę sumaryczno-porównawczą
Metoda sumaryczno-porównawcza określana jest jako rangowanie stanowisk. Pozwala na łatwe porównywanie stanowisk np. pod względem trudności pracy i uszeregowanie stanowisk od najtrudniejszych do najłatwiejszych. W wartościowaniu wykorzystuje się również tradycyjną metodę porównywania stanowisk pracy w parach.
Większość organizacji w Polsce wykorzystuje metodę sumaryczną ze względu na łatwiejszą możliwość opracowania tzw. taryfikatora kwalifikacyjnego.
Metoda sumaryczna w procesie wartościowania pozwala na łatwiejszą ocenę trudności pracy na danym stanowisku. Metoda sumaryczno-porównawcza polega na grupowaniu stanowisk pracy w kategorie i porównywanie ich do określonego wzorca.
- Metodę analityczno-punktową
To metoda, która pozwala określić stopień trudności pracy na podstawie kryteriów, które porównuje się do skali. Pozwala na zastosowanie w każdej organizacji niezależnie od ilości miejsc pracy.
Wybór metody analitycznej pozwala zespołowi bardziej zagłębić się w proces wartościowania i dokładniej zgłębić wszelkie niuanse prac na danych stanowiskach: od analizy wymagań aż po analizę sposobu oceny według kryteriów.
Pomożemy Ci sprawnie przeprowadzić proces wartościowania stanowisk pracy
Chcesz przeprowadzić wartościowanie pracy w swojej organizacji, ale nie wiesz od czego zacząć lub jaką metodę wybrać? Czujesz, że potrzebujesz obiektywnego spojrzenia na strukturę swojej organizacji i system wynagrodzeń? Nie czekaj dłużej, tylko skontaktuj się z nami, a przeprowadzimy Cię przez wszystkie etapy wartościowania krok po kroku, byś mógł dostosować firmę do nadchodzących zmian prawnych.
Opowiedz z jakim wyzwaniem się mierzysz naszemu konsultantowi. Podczas takiej rozmowy opowiemy w jaki sposób pracujemy i jak rozwiązaliśmy podobne wyzwaniami. Wspólnie wypracujemy możliwe kierunki współpracy!
Wartościowanie pracy – niezbędny proces w procesie projektowania transparentnego wynagrodzenia
Wartościowanie pracy to proces, który jest konieczny, jeśli chcesz, by Twoja organizacja spełniała wymogi w zakresie transparencji wynagrodzeń dla pracowników. Wartościowanie jest procesem, który właścicielom małych, średnich i dużych organizacji pozwala wnikliwiej przeanalizować procesy firmowe i podejmować lepsze decyzje biznesowe. Zaprojektowanie spójnych i transparentnych systemów wynagrodzeń, premii i kształtowanie nowych stanowisk w organizacjach powinno być priorytetem dla każdej organizacji.